Każda komórka budująca nasz organizm potrzebuje energii, by prawidłowo funkcjonować. Energia użyteczna, która je zasila, jest wytwarzana w tzw. komórkowych elektrowniach, czyli mitochondriach. To w nich spalane są substraty energetyczne, by wytworzyć wysokoenergetyczne cząsteczki ATP. Utrzymywanie pracy mitochondriów w odpowiednio dobrej kondycji jest podstawą dbałości o zdrowie, ponieważ niedostatek energii komórkowej negatywnie odbija się na pracy całego organizmu, co skutkuje większym ryzykiem chorób i szybszym starzeniem. Mitochondrium mogą dotykać różnego rodzaje patologie zaburzające ich pracę, co nazywamy fachowo mitochondriopatią.

Czym jest mitochondriopatia?

Mitochondriopatie nazywane są też mitopatiami lub cytopatiami mitochondrialnymi. Jest to choroba, która polega na ograniczeniu produkcji energii w mitochondriach. Skutkuje to wieloma zaburzeniami metabolicznymi i ograniczeniem funkcji organów. W praktyce może mieć różne przyczyny, a główny podział uwzględnia wariant pierwotny i wtórny.

Mitochondriopatia pierwotna

Jest to mitochondriopatia wrodzona, o podłożu genetycznym. Spowodowane są mutacjami i polimorfizmami genetycznymi, które zostały przekazane od rodziców. Zazwyczaj objawy takiego zaburzenia intensywnie manifestują się już w pierwszych latach życia dziecka, obciążając głównie organu i układy o największym zapotrzebowaniu na energię, jak serce, centralny układ nerwowy, czy też układ mięśni szkieletowych. W skrajnych przypadkach mitochondriopatia pierwotna przyczynia się do przedwczesnej śmierci.

Mitochondriopatia wtórna

Wtórna mitochondriopatia jest zaburzeniem nabytym, wywołanym przez czynniki zewnętrzne, z którymi się spotykamy na co dzień. Mogą to być między innymi: niewłaściwa i niedoborowa dieta, infekcje, niektóre leki, nadmiar stresu, chroniczne stany zapalne.

schemat komórki zwierzęcej z oznaczonymi organellami

Objawy mitochondriopatii

Ponieważ cały Twój organizm potrzebuje energii z mitochondriów, objawy zaburzeń ich pracy są ogólnoustrojowe i skrajnie niespecyficzne. Mogą obejmować słabość mięśni, przewlekłe zmęczenie (odczuwane nawet świeżo po przebudzeniu), spadek odporności, ciężki do uzasadnienia przyrost masy ciała, bóle głowy (również migreny), oporność na insulinę. Objawów może być dużo więcej i są ciężkie do powiązania z tym konkretnym schorzeniem. Jeśli zmagasz się z dużą ilością objawów, które mogą wskazywać na problem z pracą mitochondriów, warto zainteresować się tematem medycyny mitochondrialnej i sposobami na wspieranie sprawności tych małych organelli.